Tam thất bắc chữa được những bệnh gì

Thành phần hóa học của củ tam thất bắc có các chất bổ dưỡng như acid amin Phenylalanin, leucin, isoleucin, valin, prolin, hợp chất có nhân Sterol, đường, các nguyên tố sắt, canxi và đặc biệt là hoạt chất saponin dạng: G-Rb1, G-Rb2, G-Rd, Gy-XVII, N-R4, Rb2, Rb1, tinh dầu, flovonoid, phytosterol, polysaccharid…

Saponin là dưỡng chất quan trọng trong tam thất bắc giúp tiêu sưng, giảm đau. Saponin sản xuất ra một hợp chất ginsenosides tác động tới hệ thần kinh, hệ miễn dịch, hệ nội tiết…, nhờ đó giúp cơ thể chống viêm, chống lại quá trình oxi hóa tế bào, phòng ngừa ung thư. Flavonoid là một thành phần quan trọng góp mặt trong tam thất bắc, tăng cường sức đề kháng, làm chậm quá trình lão hóa tế bào, giảm đau giảm viêm,…

Theo y học hiện đại, trong thành phần củ tam thất bắc có nhiều tinh chất, dược chất quý hiếm, như các nguyên tố Fe, Ca, acid amin, sterol, đường, và đặc biệt là 2 chất Saponin: Arasaponin A, Arasaponin B thường tìm thấy có trong các củ thuộc họ sâm. Do đó có nhiều đặc tính quý như nhân sâm như tăng cường hệ miễn dịch, bồi bổ và tăng cường sức khỏe, điều trị chứng suy nhược cơ thể, điều trị bệnh về tim mạch, huyết áp cao, tiểu đường…  Chất noto ginsenosid trong tam thất có tác dụng giãn mạch, ngăn ngừa xơ vữa động mạch, ức chế khả năng thẩm thấu của mao mạch, hạn chế các tổn thương ở vỏ não do thiếu máu gây ra.

Theo tài liệu nước ngoài, tam thất bắc có tác dụng giúp lưu thông tuần hoàn máu, giảm lượng Cholesterol trong máu, hạ đường huyết, kích thích hệ miễn dịch, ức chế vi khuẩn và siêu vi khuẩn, chống viêm tấy giảm đau… được dùng trong các trường hợp huyết áp cao, viêm động mạch vành, đau nhói vùng ngực, đường huyết cao, các chấn thương sưng tấy, đau nhức khớp xương, đau loét dạ dày tá tràng, chống nhiễm khuẩn và nhanh chóng làm lành vết thương, tốt cho người kém trí nhớ, ăn uống kém, ra mồ hôi trộm, lao động quá sức. Hiện nay, với sự phát triển của khoa học và công nghệ, củ tam thất đã được nghiên cứu để phát huy tối đa hiệu quả trong việc hỗ trợ điều trị và ngăn ngừa bệnh ung thư tái phát.

Tam thất bắc thường được trồng từ 5 đến 7 năm mới cho thu hoạch, củ tam thất bắc rất cứng kể cả khi còn tươi. Người ta thu hái tam thất vào tháng 11 hàng năm khi cây đã đủ tuổi từ 5 năm trở lên, cây càng lâu càng quý hiếm. Tam thất bắc sẽ được cắt bỏ phần lá và thân, giữ lại phần củ phơi khô làm thuốc. Ngoài ra hàng năm người ta còn thu hái nụ và hoa tam thất bắc vào tháng 8 để làm thuốc. Tam thất bắc thu hoạch vào mùa thu trước khi nở hoa, thường là vào năm thứ năm hoặc thứ bảy từ lúc gieo trồng.

Bột tam thất bắc

Củ tam thất bắc chữa bệnh gì?

Theo y học cổ truyền, Tam thất bắc là một vị thuốc có vị ngọt, hơi đắng, tính ấm, không độc, có công dụng tán ứ chỉ huyết (làm tan huyết ứ và cầm máu), tiêu thũng định thống (làm hết phù nề do ứ trệ và giảm đau). Dưới đấy là một số tác dụng và bài thuốc từ tam thất 

1. Bảo vệ tim chống lại những tác nhân gây loạn nhịp

Chất noto ginsenosid trong tam thất có tác dụng giãn mạch, ngăn ngừa xơ vữa động mạch, tăng khả năng chịu đựng của cơ thể khi bị thiếu ôxy (tránh choáng khi mất nhiều máu). Nó cũng ức chế khả năng thẩm thấu của mao mạch; hạn chế các tổn thương ở vỏ não do thiếu máu gây ra.

2. Cầm máu, tiêu máu, tiêu sưng

Chữa các trường hợp chảy máu do chấn thương (kể cả nội tạng), tiêu máu ứ (do phẫu thuật, va dập gây bầm tím phần mềm).3. Tác dụng với thần kinh

Dịch chiết rễ tam thất có tác dụng gây hưng phấn thần kinh. Nhưng dịch chất chiết lá tam thất lại có tác dụng ngược lại: kéo dài tác dụng của thuốc an thần

4.  Giảm đau

Dịch chiết của rễ, thân lá, tam thất đều có tác dụng giảm đau rõ rệt.

Một số bài thuốc trị bệnh từ tam thất:

1. Chữa thống kinh (đau bụng trước kỳ kinh): Ngày uống 5 g bột tam thất, uống 1 lần, chiêu với cháo loãng hoặc nước ấm.

2. Phòng và chữa đau thắt ngực: Ngày uống 3-6 g bột tam thất (1 lần), chiêu với nước ấm.

3. Chữa thấp tim: Ngày uống 3 g bột tam thất, chia 3 lần (cách nhau 6-8 giờ), chiêu với nước ấm. Dùng trong 30 ngày.

4. Chữa các vết bầm tím do ứ máu (kể cả ứ máu trong mắt): Ngày uống 3 lần bột tam thất, mỗi lần từ 2-3 g, cách nhau 6-8 giờ, chiêu với nước ấm.

5. Chữa đau thắt lưng: Bột tam thất và bột hồng nhân sâm lượng bằng nhau trộn đều, ngày uống 4 g, chia 2 lần (cách nhau 12 giờ), chiêu với nước ấm. Thuốc cũng có tác dụng bồi bổ sức khỏe cho người suy nhược thần kinh, phụ nữ sau sinh, người mới ốm dậy.

6. Chữa bạch cầu cấp và mạn tính: Đương quy 15-30 g, xuyên khung 15-30 g, xích thược 15-20 g, hồng hoa 8-10 g, tam thất 6 g, sắc uống.

7. Trong dân gian có bài Thập bổn thang gia giảm có dùng tam thất chữa bệnh băng huyết: tam thất 1g, gia cỏ mực 5g, nhỏ chảo gang 1g, muồng 1g. Thuốc sắc hoặc chế thành bột uống.

8. Đau thắt ngực do bệnh mạch vành: Tam thất 20g, đan sâm 20g sắc uống hoặc lấy nước nấu cháo. Ăn liên tục trong vài tháng.

9. Những trường hợp chảy máu bầm tím do chấn thương, ho ra máu, rong kinh rong huyết, chảy máu cam: Dùng bột hòa nước ấm uống hàng ngày, mỗi ngày 20g.

10. Tam thất còn phối hợp với kỷ tử, cúc hoa chữa các chứng bệnh về mắt.

11. Tam thất với linh chi lại tăng cường miễn dịch, chống stress, cải thiện trí nhớ.