Chàm đồng tiền là gì? Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Chàm đồng tiền là gì? Đây là một dạng viêm da mạn tính gây ra những mảng tròn như đồng xu, dễ nhầm lẫn với nấm da. Nhiều người thắc mắc sự khác biệt giữa chàm đồng tiền và hắc lào, bởi cả hai đều gây ngứa và bong vảy. Tuy nhiên, chàm thường dai dẳng, khó kiểm soát hơn và dễ xuất hiện trên tay, chân hoặc mặt. Việc nhận diện đúng bệnh sẽ giúp bạn lựa chọn được cách điều trị bệnh chàm đồng tiền phù hợp, hạn chế biến chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống.

Chàm đồng tiền là gì?

Chàm đồng tiền là một dạng viêm da mạn tính, đặc trưng bởi những mảng da hình tròn hoặc bầu dục, đường viền rõ rệt, kích thước tương tự đồng xu. Các mảng này thường đỏ hoặc hồng, bề mặt khô, dễ bong vảy, đôi khi có rỉ dịch nếu gãi nhiều. Người bệnh cảm thấy ngứa dữ dội, càng gãi càng lan rộng, gây ảnh hưởng đến giấc ngủ và sinh hoạt hằng ngày.

Nhiều người thường hay nhầm lẫn chàm đồng tiền và hắc lào. Hắc lào do nấm da gây ra, thường có viền gồ cao, lan theo hình vòng cung và có khả năng lây khi tiếp xúc trực tiếp hoặc dùng chung đồ dùng cá nhân. Trong khi đó, chàm đồng tiền không lây từ người này sang người khác, nhưng lại dễ lan rộng trên chính cơ thể người bệnh, từ cánh tay xuống chân, thậm chí lên cả mặt. Đây chính là lý do nhiều người lo lắng khi phát hiện chàm đồng tiền trên mặt vì ảnh hưởng trực tiếp đến thẩm mỹ.

Triệu chứng của chàm đồng tiền

Chàm đồng tiền thường khởi phát với những đốm nhỏ, đỏ, hơi ngứa. Ban đầu, các mảng này có kích thước chỉ vài milimet, sau đó dần to lên, tròn đều như đồng xu. Vùng da tổn thương thường xuất hiện nhiều nhất ở tay, chân, lưng, bụng và có thể gặp cả chàm đồng tiền trên mặt.

Khi bệnh tiến triển nặng hơn, các mảng da trở nên dày, khô, bong vảy trắng. Người bệnh ngứa dữ dội, gãi nhiều khiến da trầy xước, rỉ dịch, thậm chí bội nhiễm và đau rát. Nếu không kiểm soát, mảng chàm có thể lan rộng sang vùng da khác, gây mất thẩm mỹ và khó chịu kéo dài.

Các biểu hiện điển hình:

• Mảng da tròn, viền rõ, màu đỏ hoặc hồng.

• Ngứa liên tục, càng gãi càng lan.

• Da khô, bong vảy, có thể nứt nẻ chảy máu.

• Gãi nhiều làm da rỉ dịch vàng, dễ nhiễm trùng.

• Xuất hiện nhiều ổ chàm trên tay, chân, ngực, lưng hoặc mặt.

Tại sao bị chàm đồng tiền

Nguyên nhân gây bệnh chưa xác định hoàn toàn, nhưng nhiều yếu tố được ghi nhận:

• Rối loạn miễn dịch.

• Da khô bẩm sinh, mất cân bằng độ ẩm.

• Dị ứng với hóa chất, xà phòng, chất tẩy rửa.

• Thời tiết lạnh, độ ẩm thấp.

• Chấn thương da hoặc trầy xước.

• Căng thẳng, stress kéo dài.

• Di truyền từ gia đình có cơ địa dị ứng.

Nguy cơ bị bệnh chàm đồng tiền

Những ai có nguy cơ mắc chàm đồng tiền

• Người có cơ địa dị ứng, từng bị viêm da cơ địa hoặc hen suyễn.

• Trẻ em và người lớn tuổi vì da mỏng, dễ khô, hàng rào bảo vệ yếu.

• Người thường xuyên tiếp xúc hóa chất như xà phòng, thuốc tẩy, dung môi.

• Người làm việc ngoài trời nhiều, da tiếp xúc gió lạnh hoặc nắng nóng.

• Người có thói quen gãi mạnh khi ngứa, gây tổn thương da.

• Người có tiền sử gia đình từng mắc bệnh chàm hoặc các bệnh lý da liễu.

Yếu tố làm tăng nguy cơ bị chàm đồng tiền

• Thời tiết lạnh, hanh khô khiến da dễ nứt nẻ.

• Da khô, thiếu độ ẩm tự nhiên.

• Căng thẳng, stress kéo dài, ngủ ít.

• Chế độ ăn nhiều rượu bia, chất kích thích, đồ cay nóng.

• Sử dụng xà phòng, chất tẩy rửa mạnh thường xuyên.

• Mặc quần áo chật, bí bách làm da bị ma sát.

• Tiếp xúc lâu với nước, đặc biệt là nước cứng hoặc có clo.

• Dị ứng với kim loại, lông động vật, phấn hoa.

• Sống trong môi trường ô nhiễm, khói bụi.

• Không dưỡng ẩm hoặc chăm sóc da đúng cách.

Chàm đồng tiền có nguy hiểm không

Chàm đồng tiền không gây tử vong nhưng để lại nhiều hệ lụy nếu không điều trị kịp thời:

• Gãi nhiều làm da trầy xước, rỉ dịch, dễ nhiễm trùng, sưng đỏ và chảy mủ.

• Tổn thương sâu hoặc bội nhiễm có thể để lại sẹo thâm, sẹo lồi, ảnh hưởng thẩm mỹ.

• Bệnh lan rộng sang nhiều vùng da khác, đặc biệt chàm đồng tiền trên mặt gây mất tự tin.

• Mảng chàm kéo dài khiến người bệnh căng thẳng, mất ngủ, ngại giao tiếp

Bệnh chàm đồng tiền có lây không

Nhiều người thường hỏi bệnh chàm đồng tiền có lây không thì câu trả lời là không. Bệnh không truyền từ người này sang người khác qua tiếp xúc trực tiếp, bắt tay hay dùng chung đồ dùng cá nhân. Tuy vậy, chàm đồng tiền lại có thể lan rộng trên chính cơ thể người bệnh, đặc biệt khi gãi nhiều, làm trầy xước và rỉ dịch. Vùng da tổn thương cũng dễ bị nhiễm trùng khiến tình trạng kéo dài và khó kiểm soát hơn. Vì thế, việc phân biệt rõ chàm đồng tiền và hắc lào là rất cần thiết để người bệnh yên tâm và có hướng chăm sóc đúng cách.

Phương pháp chẩn đoán chàm đồng tiền

Bác sĩ thường thăm khám trực tiếp dựa vào hình dạng tổn thương. Trong nhiều trường hợp, để phân biệt chàm đồng tiền và hắc lào, bác sĩ có thể:

• Lấy mẫu da soi dưới kính hiển vi.

• Xét nghiệm nấm để loại trừ bệnh hắc lào.

• Kiểm tra tiền sử dị ứng, các yếu tố môi trường và thói quen sinh hoạt.

Cách điều trị bệnh chàm đồng tiền

Cách điều trị bệnh chàm đồng tiền cần kết hợp thuốc và chăm sóc da để kiểm soát triệu chứng, giảm ngứa và hạn chế lan rộng. Bác sĩ sẽ căn cứ vào mức độ bệnh, vị trí xuất hiện và thể trạng của từng người để lựa chọn phương pháp phù hợp.

Thuốc bôi và thuốc uống

• Thuốc bôi corticoid, tacrolimus hoặc pimecrolimus giúp giảm viêm, giảm đỏ và ngứa.

• Thuốc mỡ dưỡng ẩm dùng hằng ngày để phục hồi hàng rào bảo vệ da, hạn chế khô nứt.

• Thuốc kháng histamin đường uống trong trường hợp ngứa dữ dội, giúp người bệnh dễ ngủ hơn.

• Trường hợp có bội nhiễm, bác sĩ có thể kê thêm thuốc kháng sinh hoặc thuốc chống nấm để kiểm soát tình trạng.

• Nhiều bệnh nhân thắc mắc chàm đồng tiền bôi thuốc gì, thực tế thuốc cần được kê riêng theo tình trạng cụ thể, tuyệt đối không tự ý mua dùng vì có thể làm bệnh nặng hơn.

Liệu pháp hỗ trợ và chăm sóc da

• Liệu pháp quang trị liệu (chiếu tia UVB hoặc PUVA) thường được áp dụng cho bệnh nhân có diện tích tổn thương rộng, giúp giảm viêm và cải thiện tổn thương da.

• Liệu pháp ánh sáng kết hợp thuốc bôi tăng hiệu quả, hạn chế tái phát.

• Dưỡng ẩm da hằng ngày, nhất là sau khi tắm, để ngăn khô nứt.

• Giữ vệ sinh vùng da tổn thương sạch sẽ, tránh gãi mạnh.

• Kết hợp thay đổi lối sống: ăn uống cân bằng, hạn chế rượu bia, ngủ đủ giấc để tăng cường sức đề kháng.

Phòng ngừa chàm đồng tiền như thế nào

• Dưỡng ẩm da hằng ngày bằng kem hoặc lotion phù hợp.

• Tắm với nước ấm, tránh nước quá nóng gây khô da.

• Sử dụng xà phòng dịu nhẹ, không chứa hương liệu mạnh.

• Đeo găng tay khi tiếp xúc hóa chất, chất tẩy rửa.

• Chọn quần áo cotton thoáng mát, tránh vải thô cứng gây ma sát.

• Không gãi mạnh vào vùng da ngứa để tránh trầy xước và nhiễm trùng.

• Uống đủ 2 lít nước mỗi ngày để giữ ẩm cho da từ bên trong.

• Hạn chế rượu bia, thuốc lá và đồ ăn cay nóng.

• Ngủ đủ giấc, giảm căng thẳng để hệ miễn dịch hoạt động tốt.

• Khám da liễu định kỳ nếu từng mắc chàm đồng tiền để được theo dõi và điều chỉnh điều trị kịp thời.

Kết luận

Qua bài viết, bạn đã hiểu rõ về chàm đồng tiền là gì, triệu chứng, nguyên nhân và những nguy cơ bệnh có thể gây ra. Nếu bạn đang gặp tình trạng da khô, ngứa rát hoặc xuất hiện mảng tròn nghi ngờ, hãy chủ động đi khám sớm. Đừng để bệnh kéo dài làm ảnh hưởng đến sức khỏe và sự tự tin. Liên hệ với phòng khám Dr. Dư Tuy để được tư vấn và điều trị.