Tam thất bắc có tác dụng gì? Nên sử dụng tam thất bắc như thế nào?

Theo Đông y, tam thất bắc còn có nhiều tên gọi khác, trong đó có tên gọi là Kim bất hoán (tức là vàng cũng không đổi được - ý muốn nói vị thuốc này quý hơn vàng).

Có nhiều cách lý giải về cái tên Kim bất hoán nhưng một trong những cách lý giải thuyết phục hơn đó là vì cây tam thất từ khi gieo trồng

Bộ phận nào của cây tam thất có thể sử dụng được?

Tam thất bắc có thể dùng cả thân, lá, hoa và củ. Phổ biến người ta thường dùng 2 bộ phận đó là củ và hoa đều có tác dụng tương tự như nhau nhưng củ có tác dụng tốt hơn hoa nhiều lần.

Phân biệt củ tam thất nam và củ tam thất bắc

Quý vị cần phân biệt được đâu là tam thất nam và đâu là tam thất bắc bởi lẽ thực chất củ tam thất bắc có tác dụng  gấp từ 9 - 10 lần so với củ tam thất nam và giá của tam thất bắc cũng đắt hơn tam thất nam nhiều lần. Chính vì vậy, chúng ta cần phân biệt rõ được hai loại này để tránh nhầm lẫn mất tiền oan mà tác dụng lại kém.

Nếu ta mua tam thất đã xay thành bột thì khó phân biệt hơn giữa tam thất nam và tam thất bắc. Để chắc chắn hơn, chúng ta nên chọn mua củ tam thất bắc rồi đem nghiền thành bột dùng sẽ yên tâm hơn.

Khác nhau về hình dáng củ

Củ tam thất bắc có tên khoa học là Panax notoginseng, họ Nhân sâm - Araliaceae. Củ tam thất bắc thường có hình con quay hay hình củ cà rốt, dài từ 2 - 6cm, đường kính 1 - 4cm, màu nâu xám hoặc vàng xám, có nhiều nếp nhăn dọc gián đoạn và các vết sẹo là phần còn lại của rễ nhánh. Phần trên quanh vết sẹo có nhiều u nhỏ lồi ra. Củ cứng chắc, vị thoạt đầu hơi đắng, sau đó hơi ngọt. Mặt cắt ngang củ có màu nâu có lớp vỏ màu xám nhạt, có những chấm nhỏ màu nâu (ống tiết), phần gỗ ở trong màu xám nhạt, mạch gỗ xếp hình tia tỏa tròn.

Còn củ tam thất nam nhỏ bằng quả trứng chim, nhẵn, cứng, vỏ ngoài màu trắng vàng, mặt cắt ngang củ có màu trắng ngà.

Khác nhau về màu sắc bột tam thất

- Bột tam thất bắc có màu vàng xám, vị đắng, hơi ngọt.

- Bột tam thất nam có màu trắng ngà, vị đắng nhẹ.

Tam thất có tác dụng gì?

Tam thất là một dược liệu quý, có rất nhiều tác dụng, chúng ta cần biết đến 7 tác dụng chính của tam thất là:ng đến lúc có hoa là 3 (tam) năm và từ khi gieo trồng cho đến lúc thu hoạch phải mất 7 (thất) năm, khi đó dùng củ tam thất mới có công hiệu tốt.

Đông y cho rằng, tam thất bắc có vị ngọt, hơi đắng, tính ôn, vào kinh, Can, Vị, Tâm, Phế, Đại tràng, có tác dụng hóa ứ, tư bổ, cầm máu (trong thời gian dùng tam thất để cầm máu, bệnh nhân không được sử dụng gừng, tỏi và các chế phẩm có gừng, tỏi), tiêu thũng, giảm đau, bổ khí huyết (dùng chín), dùng chữa tất cả các chứng xuất huyết, ngã đau sưng bầm tím, đau tức ngực, u bướu, huyết ứ, bế kinh, thống kinh, sản hậu huyết hư gây đau bụng, các loại mụn nhọt sưng đau, khí huyết lưỡng hư, tức ngực…

Chú ý: phụ nữ có thai cần cẩn thận khi dùng; người huyết nhiệt không dùng.

Với Y học hiện đại, tác dụng của tam thất như bảo vệ tim chống lại những tác nhân gây loạn nhịp. Chất noto ginsenosid trong tam thất có tác dụng giãn mạch, ngăn ngừa xơ vữa động mạch, tăng khả năng chịu đựng của cơ thể khi bị thiếu oxy (tránh choáng khi mất nhiều máu). Nó cũng ức chế khả năng thẩm thấu của mao mạch; hạn chế các tổn thương ở vỏ não do thiếu máu gây ra.

Tác dụng cầm máu, tiêu máu, tiêu sưng được dùng chữa các trường hợp chảy máu do chấn thương (kể cả nội tạng), tiêu máu ứ (do phẫu thuật, va đập gây bầm tím phần mềm). Kích thích miễn dịch. Tác dụng với thần kinh nhờ dịch chiết rễ tam thất có tác dụng gây hưng phấn thần kinh. Nhưng dịch chất chiết lá tam thất lại có tác dụng ngược lại như kéo dài tác dụng của thuốc an thần.

Dịch chiết của rễ, thân lá, tam thất đều có tác dụng giảm đau rõ rệt. Theo tài liệu nước ngoài, tam thấtcó tác dụng giúp lưu thông tuần hoàn máu, giảm lượng cholesterol trong máu, hạ đường huyết, kích thích hệ miễn dịch, ức chế vi khuẩn và siêu vi khuẩn, chống viêm tấy giảm đau…; được dùng trong các trường hợp huyết áp cao, viêm động mạch vành, đau nhói vùng ngực, đái tháo đường, các chấn thương sưng tấy đau nhức, viêm khớp xương đau loét dạ dày tá tràng, trước và sau phẫu thuật để chống nhiễm khuẩn và chóng lành vết thương, chữa những người kém trí nhớ, ăn uống kém, ra mồ hôi trộm, lao động quá sức.

Tác dụng của tam thất với Phụ nữ sau sinh :

Việc uống bột tam thất cho phụ nữ sau sinh sẽ hồi phục sức khỏe đào thải máu hôi và sản dịch nhanh hơn, tăng cường hàm lượng sữa giúp mẹ có nhiều sữa hơn. Không những thế còn phòng chống được các bệnh viêm nhiễm và băng huyết sau sinh bởi tam thất có tác dụng kháng viêm và giảm đau nhanh chóng.

Điều hòa kinh nguyệt

Thành phần hoạt tính trong tam thất có tác dụng giống hormon điều chỉnh trục sinh dục dưới, buồng trứng. Từ đó điều hòa chu kỳ kinh nguyệt ổn định.

Tác dụng củ tam thất với người bị dạ dày

Do đặc tính kháng viêm và giảm đau mạnh mẽ nên đối với người bị dạ dày như viêm loét dạ dày, xuất huyết dạ dày hay viêm đại tràng thì dùng tam thất này có công dụng lâu dài mà không có tác dung phụ.

Tác dụng của tam thất với người bị viêm họng

Tam thất có tính chất kháng viêm nên những người về viêm họng sẽ được đẩy lùi. Đặc biệt khi tam thất kết hợp với mật ong sẽ hiệu quả hơn trong việc hỗ trợ điều trị viêm họng và các bệnh về dạ dày

Tam thất làm đẹp, chống lão hóa

Do tam thất bắc bổ máu  và chống oxy hóa từ đó giúp làm chậm quá trình lão hóa từ sâu bên trong sẽ giúp chúng ta có 1 làn da căng mịn khỏe mạnh và hồng hào, từ đó những bệnh về da như nám và tan nhan sẽ hết dần theo thời gian và hạn chế được những nếp nhăn.

Tam thất ngăn ngừa ung thư và di căn, tiêu u lành tính:

Tam thất bắc chứa Panacrin có tác dụng ức chế sự di căn của những tế bào gây ung thư và tiêu u lành tính

Tác dụng của tam thất với người bị viêm tuyến tiền liệt

Ở nam giới hay với những đàn ông lớn tuổi thường sẽ mắc bệnh viêm tuyến tiền liệt nên việc đàn ông uống tam thất là rất tốt, vì tam thất có tính chất khác viêm và hoạt chất chống ung thư mạnh mẽ. nên việc sử dụng tam thất cho để hỗ trợ viêm tuyến tiền liệt la rất tốt.

Ăn tam thất giúp tăng cân

Tam thất giúp chuyển hóa và hấp thụ thức ăn nhanh chóng từ đó giúp bạn tăng cân trở lại. Việc này chỉ hiệu quả khi các bạn dùng tam thất ở dưới dạng chín và phải  kết hợp tam thất hấp với  lòng đỏ trứng gà hoặc thức ăn giàu protein.

Tác dụng cầm máu và bổ máu

Tam thất được xem là vị thuốc bổ máu hàng đầu trong nhóm dược liệu. Ngoài ra, nhờ tác dụng cầm máu, tiêu máu, tiêu sưng nên được dùng trong các trường hợp chảy máu do chấn thương (kể cả nội tạng), tiêu máu ứ (do phẫu thuật, va đập gây bầm tím phần mềm),…

Dịch trong rễ, thân, lá của tam thất giúp cầm máu, giảm đau rõ rệt, , cải thiện khả năng ghi nhớ, chống căng thẳng, stress

Bảo vệ tim mạch và mạch máu não

Chất noto ginsenosid trong tam thất có tác dụng giãn mạch, ngăn ngừa xơ vữa động mạch, tăng khả năng chịu đựng của cơ thể khi bị thiếu oxy. Ngoài ra, nó cũng ức chế khả năng thẩm thấu của mao mạch, hạn chế các tổn thương ở vỏ não do thiếu máu gây ra.hỗ trợ điều trị các bệnh về tim mạch như suy tim hay nhồi máu cơ tim…

Kích thích thần kinh trung ương, chống trầm uất, giải tỏa stress, giúp hồi phục hệ thần kinh và tăng cường trí nhớ

Tác dụng của tam thất bắc này có được là nhờ hoạt chất Saponin. Không những thế, nó còn có tác dụng phòng ngừa chống tai biến mạch máu não, làm tan đi các cục máu đông, giúp máu lưu thông bình thường